انواع تابلو برق صنعتی

تابلو برق صنعتی یکی از مهم‌ترین اجزای سیستم‌های برقی در صنایع

و کارخانجات است. این تابلوها وظیفه توزیع، کنترل و حفاظت از انرژی

الکتریکی را بر عهده دارند و در شرایط مختلف صنعتی استفاده میشوند.

تابلوهای برق صنعتی بر اساس نوع عملکرد، ساختار و کاربرد به دسته‌

های مختلفی تقسیم می‌شوند. در این مقاله، به بررسی انواع تابلو

برق صنعتی و کاربردهای هر یک می‌پردازیم.

 1. تابلو برق توزیع (Distribution Panels)

این نوع تابلو برق صنعتی به‌منظور توزیع انرژی الکتریکی به بخش‌های

مختلف یک ساختمان یا کارخانه استفاده می‌شود. تابلوهای توزیع معمولاً

برق را از منابع ولتاژ بالا (مانند ترانسفورماتور) دریافت کرده و به مدارهای

کوچک‌تر برای استفاده در دستگاه‌ها و تجهیزات منتقل می‌کنند. این تابلو

ها معمولاً در مراکز داده، کارخانجات و واحدهای تولیدی مورد استفاده قرار

می‌گیرند و به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند:

تابلو برق فشار ضعیف (LV Panels)

برای توزیع برق در مدارهای با

ولتاژ پایین، مانند ساختمان‌ها و مراکز تجاری استفاده می‌شوند.

– تابلو برق فشار متوسط (MV Panels): برای توزیع برق در مدارهایی

با ولتاژ متوسط، به‌ویژه در صنایع بزرگ و شبکه‌های قدرت مورد استفاده

قرار می‌گیرند.

تابلو برق کنترل موتور (MCC – Motor Control Center)

تابلوهای کنترل موتور به‌طور خاص برای کنترل و مدیریت موتورهای الکتریکی

در محیط‌های صنعتی طراحی شده‌اند. این تابلوها شامل قطع‌کن‌ها، فیوزها،

و تجهیزات کنترلی دیگر هستند که امکان روشن و خاموش کردن موتور و

کنترل سرعت و گشتاور آن را فراهم می‌کنند. تابلوهای MCC اغلب در

صنایعی مانند پتروشیمی، خودروسازی و صنایع تولیدی سنگین مورد

استفاده قرار می‌گیرند. هر موتور الکتریکی در تابلو MCC با یک واحد کنترل

جداگانه مدیریت می‌شود که امنیت و عملکرد صحیح سیستم را تضمین

می‌کند.

تابلو برق قدرت (Power Panels)

تابلوهای قدرت به منظور مدیریت و توزیع برق در مقیاس بزرگ طراحی

شده‌اند. این تابلوها معمولاً در زیرساخت‌های بزرگ مانند شبکه‌های توزیع

برق یا نیروگاه‌ها به‌کار می‌روند. تابلوهای برق قدرت برای کنترل و نظارت

بر توان الکتریکی با توان بالا به‌کار می‌روند و تجهیزات محافظتی مانند رله‌ه

ا و قطع‌کن‌های قدرت را شامل می‌شوند. این نوع تابلو برق اغلب به ولتاژ

بالاتر از ۱۰۰۰ ولت سروکار دارد و نیاز به طراحی دقیق و تجهیزات محافظتی

مناسب دارد.

 4. تابلو برق حفاظت و کنترل (Protection and Control Panels)

تابلوهای برق حفاظت و کنترل به‌منظور محافظت از سیستم‌های الکتریکی

در برابر اضافه‌بار، اتصالی‌ها و جریان‌های غیرمجاز طراحی شده‌اند. این تابلو

ها به رله‌های حفاظتی و دیگر تجهیزات کنترلی مجهز هستند که به طور

خودکار می‌توانند مدار را در صورت بروز خطا قطع کنند. این تابلوها در سیستم‌

های قدرت و شبکه‌های برق بسیار مهم هستند، زیرا از وقوع حوادث جدی

مانند آتش‌سوزی یا خرابی تجهیزات جلوگیری می‌کنند. تابلوهای حفاظت و

کنترل معمولاً در صنایع بزرگ و کارخانجات با تجهیزات حساس استفاده

می‌شوند.

تابلو برق فشار قوی (High Voltage Panels)

این تابلوها برای مدیریت و توزیع برق در ولتاژهای بالا (بیشتر از ۱۰۰۰ ولت)

طراحی شده‌اند. تابلوهای فشار قوی معمولاً در نیروگاه‌ها، پست‌های برق

و سیستم‌های توزیع برق استفاده می‌شوند. این تابلوها به دلیل کار با ولتاژ

بالا نیاز به تجهیزات حفاظتی و ایمنی بسیار پیچیده‌ای دارند. به‌علاوه،

طراحی و نصب این نوع تابلوها باید تحت استانداردهای دقیق انجام شود

تا از وقوع حوادث ناگوار جلوگیری شود.

 6. تابلو برق اتوماسیون صنعتی (PLC Panels)

تابلوهای اتوماسیون صنعتی، که با نام تابلو PLC نیز شناخته می‌شوند

برای کنترل و مدیریت فرآیندهای خودکار در صنایع استفاده می‌شوند.

این تابلوها به تجهیزات قابل برنامه‌ریزی (مانند کنترل‌کننده‌های منطقی

برنامه‌پذیر یا PLC) مجهز هستند که امکان کنترل خودکار و دقیق دستگاه‌

ها و فرآیندهای صنعتی را فراهم می‌کنند. تابلوهای PLC در صنایعی که

نیاز به خودکارسازی فرآیندها دارند، مانند صنایع خودروسازی، تولیدات

مکانیزه و خطوط تولید بزرگ، کاربرد فراوان دارند.

تابلو برق ایستاده (Stand-alone Panels)

این نوع تابلوها به طور مستقل در محیط‌های صنعتی نصب می‌شوند و

اغلب برای توزیع برق در نقاط مختلف کارخانه یا محل کار استفاده

میشوند. تابلوهای ایستاده معمولاً در فضاهایی که نیاز به نصب تابلو

برق در نزدیکی تجهیزات وجود دارد، به‌کار می‌روند و می‌توانند شامل

کلیدهای قطع و وصل، مدارهای کنترل، و تجهیزات حفاظتی باشند. این

تابلوها به دلیل نصب آسان و قابلیت جابجایی در پروژه‌های صنعتی

پرکاربرد هستند.

 8.تابلو برق داخلی و خارجی (Indoor and Outdoor Panels)

تابلوهای برق صنعتی بر اساس مکان نصب به دو نوع داخلی و خارجی

تقسیم می‌شوند:

تابلو برق داخلی (Indoor Panels): در داخل ساختمان‌ها و محیط‌

های بسته نصب می‌شوند و معمولاً دارای محافظت کمتر در برابر عوامل

محیطی هستند.

تابلو برق خارجی (Outdoor Panels)

(انواع تابلو برق صنعتی)

در فضای باز و محیط‌های

بیرونی نصب می‌شوند و برای مقابله با عوامل طبیعی مانند باران، گرد

و غبار و حرارت طراحی شده‌اند. این تابلوها باید دارای درجه حفاظتی

(IP) بالا باشند تا در برابر عوامل محیطی مقاوم باشند.

 نتیجه‌گیری

انواع مختلف تابلو برق صنعتی با توجه به نیازهای خاص هر صنعت و

محیط کاری طراحی شده‌اند. هر یک از این تابلوها نقش مهمی در

تضمین عملکرد صحیح و ایمنی سیستم‌های برقی ایفا می‌کنند. انتخاب

نوع مناسب تابلو برق بر اساس کاربرد، نیازهای توان، و محیط نصب از

اهمیت بالایی برخوردار است و می‌تواند به بهبود بهره‌وری و کاهش

هزینه‌های نگهداری و تعمیرات کمک کند.